فرهنگ دو ملت قديمی يونانيان و يهوديان را با یک دیگر مقایسه کنیم . این دو ملت در 500 سال قبل ازمیلاد به طور متفاوت دو مقوله ” فراگیتی ( ماوراء الطبيعه ) و دنيایی” را تجزیه و تحلیل کردند. در اسرائيل تفکر به سمت فراگیتی ( transcendental ) گرايش پيدا کرد و اولين دين توحيدی پديدار گرديد. شهروندان اسرائيلی با خدای يکتای خود عهد و پيمان بستند ، يک طبقه روحانی و يک سيستم مذهبـی – سياسی تشکیل شد. فرهنگ مذهبی جايگزين فرهنگ قومی، قبيله ی شد و کشيش های يهودی از قدرت زيادی برخوردار گردیدند. اما اسرائيلی ها با علم، فلسفه و هنر آشنا نشدند. در يونان تفکر دنيایی (profane ) و منطقی شد. یونانیان با فلسفه، علم، هنر آشنایی پیدا کردند و اولين سيستم دموکراسی تاريخ بشريت را یونانیان پایه گذاری کردند برعکس اسرائیل که روحانیان حکم فرمایی می کردند در یونان نماینده اکثريت به قدرت رسيد.
یهودیان اما تاریخشان را لااقل در 150 سال اخیر جبران کردند. در تمام عرصه ها ازعلمی ، هنری تا اجتماعی و….. نام یهودیان میدرخشد.